Zasady oraz procedury mediacji

Polskie Centrum Mediacji opiera swoje działania na zasadach Kodeksu Etyki Mediatora, według którego mediator przede wszystkim zważa na dobro stron, kierując się zasadami dobrowolności, bezstronności, neutralności, poufności, akceptowalności, bezinteresowności, profesjonalizmu i szacunku.

cropped pcm logo2.png

Co to znaczy, że mediacja jest dobrowolna?

Uczestnicy mediacji dobrowolnie biorą udział w mediacji, na pierwszym spotkaniu obowiązkiem mediatora jest odebranie od stron dobrowolnej zgody na mediację. Strony mogą wycofać się na każdym etapie postępowania mediacyjnego. Mediator nie może wywierać żadnej presji, aby nakłonić strony do udziału w mediacji. Jednocześnie wiąże się to z przystąpieniem do mediacji w dobrej wierze i dobrowolnym wypełnianiem wszystkich przyjętych na siebie w trakcie mediacji zobowiązań.

Czym jest poufność w mediacji?

Wszystko, co jest poruszane na spotkaniu informacyjnym i posiedzeniu mediacyjnym jest poufne. Mediator nie ujawnia tego, co usłyszał osobom prywatnym ani instytucjom. Efektem pracy mediatora ze stronami jest spisana ugoda i protokół lub sprawozdanie. Protokół lub sprawozdanie zawierają jedynie informacje o tym, kto brał udział w mediacji, ile było spotkań mediacyjnych, gdzie się odbywały (a jeżeli któraś ze stron zrezygnuje z mediacji – zamieszczana jest jedynie informacja, że jedna ze stron wycofa się z mediacji). Mediator nie zamieszcza nigdzie informacji o przebiegu mediacji.

Na czym polega bezstronność i neutralność mediatora?

Mediator jest strażnikiem procedury mediacyjnej, dlatego nie staje po żadnej stronie. Nie wyróżnia żadnej z nich. Strony w mediacji mają równe prawa i są jednakowo traktowane. Respektując godność stron mediator umożliwia im odnoszenie się do siebie z szacunkiem.
Mediator jest neutralny co do przedmiotu sporu i znalezionych rozwiązań, kwestia jak rozwiązać spór należy do stron. Mediator pomaga te postanowienia urealnić i ukonkretnić. Nie narzuca stronom własnych rozwiązań (nawet gdyby uznał je za lepsze), swojego
światopoglądu i wartości.

Na czym polega i kogo dotyczy zasada profesjonalizmu w mediacji?

Zasada profesjonalizmu dotyczy oczywiście mediatora i mówi o tym, że powinien on ukończyć specjalistyczne szkolenia z mediacji, ale
także stale poszerzać swoją wiedzę i umiejętności posługiwania się nimi zgodnie z dobrem i interesem stron.

Do czego odnosi się zasada akceptowalności w mediacji?

Zasada akceptowalności odnosi się do osoby mediatora, a także do reguł i zasad mediacji. Mediacja może się odbyć jeżeli dany mediator
zostanie zaakceptowany przez obie strony. Nikt nie ma prawa narzucać wyboru mediatora, każda ze stron ma prawo poprosić o zmianę
mediatora. Proces mediacji kieruje się też pewnymi regułami i zasadami. Zostają one ustalone na początku wspólnego posiedzenia i
zaakceptowane przez wszystkich uczestników mediacji. W przypadku braku akceptacji reguł i zasad mediacja nie może być
przeprowadzona.

Kogo dotyczy zasada bezinteresowności?

Zasada bezinteresowności dotyczy mediatora, który nie może wykorzystywać kontaktu ze stronami dla własnych korzyści, nie może mieć
żadnego osobistego interesu z faktu zawarcia lub nie zawarcia ugody.

Na czym polega zasada szacunku w mediacji?

Zasada szacunku dotyczy wszystkich: mediator szanuje godność stron i dba, żeby strony odnosiły się do siebie z szacunkiem. W trakcie
mediacji rozmawia się o zachowaniu i decyzjach ludzi, a nie ocenia się ludzi.

Jaki jest cel mediacji ?

Mogłoby się wydawać, że celem mediacji jest ustalenie kto w trwającym konflikcie ma rację. Celem mediacji nie jest jednak
faworyzowanie którejkolwiek ze stron. Są one traktowane bezstronnie i stawiane na równi. Celem nadrzędnym postępowania
mediacyjnego jest wypracowanie rozwiązania, które będzie zadowalające dla każdej ze stron.

Najistotniejsze zalety mediacji

Coraz większa popularność mediacji wynika z tego, że są one skuteczne, zdecydowanie szybciej od procesów sądowych rozwiązują konflikty i generują niższe koszty. Jednak na tym nie kończy się lista zalet mediacji. Zobacz jakimi jeszcze wartościami charakteryzują się mediacje:

  • tworzą społeczną harmonię, a także budują pozytywne relacje międzyludzkie
  • składają się na fundament porozumienia, przełamują bariery oraz redukują napięcia społeczne
  • najczęściej prowadzą do zakończenia konfliktu na stałe
  • prowadzą do wypracowania satysfakcjonującego rozwiązania konfliktu, które będzie odpowiadało potrzebom i oczekiwaniom każdej ze stron
  • to strony decydują o ostatecznym wyniku rozwiązania sporu
  • każda ze stron ma zapewnioną równorzędną pozycję
  • podczas mediacji strony mają możliwość spojrzenia na konflikt z innej perspektywy, w ten sposób szerzej poznają problem, lepiej go
    zrozumieją i łatwiej znajdą porozumienie
  • mediacje umożliwiają swobodną wymianę argumentacji, opowiedzenie o swoich krzywdach, poczuciu niesprawiedliwości
  • skuteczność finalizowania porozumień mediacyjnych jest znacznie wyższa niż sądowych. Wynika to z tego, że strony same wypracowują ugodę i są odpowiedzialne za jej wykonanie
  • dzięki mediacjom postępowanie sądowe trwa krócej
  • znacznie redukowane są koszty, które generuje postępowanie sądowe
  • mediacje wpisują się w zasadę konstytucyjną gwarantującą dostęp do wymiaru sprawiedliwości, ale nie tylko do szybkich i niedrogich procesów sądowych, ale także do alternatywnych procedur pozasądowych, które prowadzą do rozwiązywania konfliktów
Business professional signing a contract on a clipboard at the office.

Pełnomocnik, który bierze udział w mediacji funkcjonuje w relacji prawnik-klient, prawnik-mediator, prawnik-druga strona sporu. Dla prawidłowego przebiegu procesu mediacji istotny jest ich zakres oraz współistnienie obok siebie. Mediacja jest zorientowana na przyszłość, istotne staje się nie to co było, ale przede wszystkim to co będzie. Dla pełnomocnika, podobnie jak i dla strony konfliktu patrzenie w przyszłość nie powinno oznaczać gromadzenia dowodów i ich przedstawiania drugiej stronie, tak jak to dzieje się w Sądzie. Narzucanie wartości prawnych bez względu na indywidualne potrzeby drugiej strony czy zdrowy rozsądek stanowi przeszkodę w dojściu Stron do porozumienia. Skoro mediacja jest zorientowana na przyszłość ważne stają się aspekty pozaprawne. Wśród nich można wymienić wartości etyczne, duchowe, związane z wartościami. Tak więc pełnomocnik w procesie mediacji w relacji z klientem powinien być otwarty na potrzeby pozaprawne, na które nie ma miejsca w postępowaniu sądowym.


Jeśli masz jakieś pytanie?